امروزه با توجه به پیچیدگی‌های روزافزون قوانین مالیاتی و ضرورت دقت در تکمیل اظهارنامه‌های مالیاتی، استفاده از نرم‌افزارهای اتوماسیون اداری به عنوان ابزاری مؤثر و کارآمد در این فرآیند، ضرورت یافته است. این نرم‌افزارها با فراهم آوردن امکاناتی همچون تجزیه و تحلیل دقیق داده‌ها، تسهیل در جمع‌آوری اطلاعات مالی و کاهش امکان بروز خطا، به صاحبان کسب و کارها کمک می‌کنند تا به آسانی و با اطمینان بیشتری اظهارنامه‌های مالیاتی خود را تنظیم و ارائه دهند. در این مقاله، به بررسی مراحل تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی و نقش کلیدی نرم‌افزار اتوماسیون اداری ابری در بهبود این فرآیند خواهیم پرداخت.
مالیات چیست؟
مالیات به عنوان هزینه‌ای که دولت‌ها برای تأمین هزینه‌های عمومی و منافع اقتصادی از ثروت و درآمد مالیات‌دهندگان دریافت می‌کنند، تعریف می‌شود. تمامی افراد حقیقی و حقوقی که مشمول مالیات هستند، موظفند مالیات خود را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند. محاسبه مالیات به دو روش: علی‌الراس و خود اظهاری انجام می‌شود.
در روش علی‌الراس، اداره مالیات کارشناسانی را برای تعیین میزان مالیات معین می‌کند و از این راه مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی مشخص می‌شود.
در مقابل، در روش خود اظهاری، افراد حقیقی و حقوقی میزان سود و زیان سال مالیاتی خود را اعلام می‌کنند. تمامی افراد مقیم کشور باید بر اساس ثروت و درآمد خود و با توجه به توانایی مالی، مالیات خود را به دولت پرداخت کنند. مالیات‌ها به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شوند. مالیات‌های مستقیم بر درآمد و دارایی اعمال می‌شوند، در حالی که مالیات‌های غیرمستقیم بر واردات کالاها جهت محدودسازی واردات و مصرف اعمال می‌گردند.
_1000.jpeg)
اظهارنامه مالیاتی چیست؟
پیش از سال 1391، افراد مشمول مالیات مجبور بودند اظهارنامه‌های کاغذی را از مراجع مربوطه خریداری کرده، تکمیل نموده و ارسال کنند که این فرآیند هم هزینه‌بر و هم زمان‌بر بود. بنابراین، به منظور تسهیل این مراحل، از سال 1391 به بعد، امکان ارائه اظهارنامه‌های الکترونیکی به صورت اینترنتی فراهم شد.
برای تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی به چه مدارکی نیاز داریم؟
برای تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی مدارک زیر مورد نیاز است.
۱. صورت ترازنامه اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی گروه اول
۲. صورت سود و زیان برای کلیه اشخاص مکلف به تهیه و ارسال اظهارنامه عملکرد
۳. مبلغ درآمد و فروش داخلی و خارجی
۴. گردش حساب مواد اولیه و کالای ساخته شده و کالای بازرگانی (ریالی) و سایر کالاها
۵. صورت بهای تمام شده کالای ساخته شده و فروش رفته برای شرکت های تولیدی، بازرگانی
۶. صورت قراردادها و درآمد پیمانکاری و بهای تمام شده پروژه برای شرکت های پیمانکاری
۷. مانده سود و زیان دوره قبل و گردش حساب تعدیلات سنواتی
۸. شماره ثبت دفاتر قانونی و کد رهگیری برای اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی گروه اول
۹. مبلغ مالیات های پرداخت شده
۱۰. نام کاربری، رمز عبور و کد رهگیری پیش ثبت نام برای ارسال اینترنتی اظهارنامه و شماره کارت بازرگانی و مجوز فعالیت
۱۱. اطلاعات ملک اجاری مورد استفاده مؤدی
۱۲.اطلاعات فروش سال قبل و درصد افزایش در سال جاری
_1000.jpeg)
چه کسانی باید اظهارنامه مالیاتی پر کنند؟
طبق قوانین مالیاتی ایران، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی زیر موظف به تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی هستند:
1. تمامی افراد حقیقی و حقوقی که در ایران به فعالیت‌های تجاری مشغول هستند،
2. اشخاص غیر ایرانی که از طریق روش‌های مختلف مانند واگذاری امتیازات در ایران موفق به کسب درآمد شده‌اند،
3. افراد حقیقی و حقوقی که مقیم ایران بوده و در داخل و خارج از کشور فعالیت می‌کنند،
4. افرادی که در خارج از ایران اقامت دارند اما فعالیت‌ها و درآمدهایشان مربوط به ایران است،
در سوی دیگر، برخی افراد و گروه‌هایی هستند که ملزم به تنظیم و ارائه اظهارنامه مالیاتی نیستند. این گروه‌ها شامل شهرداری‌ها، مؤسسات دولتی، شرکت‌های تعاونی کارگری، کارمندی، دانش‌آموزی، عشایری و صیادی و همچنین سازمان‌هایی که بودجه آن‌ها توسط دولت تأمین می‌شود.
بهبود روش های عملیاتی اخذ مالیات
جالب است بدانید که در بسیاری از کشورهای جهان، بخش عمده‌ای از درآمد دولت از طریق دریافت مالیات تأمین می‌شود. سهم مالیات از کل درآمدهای عمومی در کشورهای مختلف متفاوت است و این تفاوت به سطح توسعه و ساختار اقتصادی آن‌ها بستگی دارد.
در این بین، فرار از پرداخت مالیات در برخی کشورها باعث کاهش درآمدهای مالیاتی از مقدار پیش‌بینی‌شده شده است، زیرا برخی افراد به اهمیت پرداخت مالیات توجه نمی‌کنند. وظیفه دولت‌مردان است که راهکارهایی برای حل این مشکل ارائه دهند و مردم را به پرداخت مالیات ملزم کنند.
قابل ذکر است که توجه به پیوند بین سیاست مالیاتی و دستگاه وصول مالیات در اصلاح نظام مالیاتی کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بنابراین، افزایش درآمدهای مالیاتی نباید به‌تنهایی یک هدف باشد و نیاز به درآمد اضافی باید با در نظر گرفتن یک نرخ رشد متعادل و نسبت انتظاری سرمایه به تولید تعیین شود.
_1000.jpeg)
چگونگی تنظیم اظهارنامه مالیاتی
از سال ۱۳۹۱، استفاده از اظهارنامه‌های کاغذی که قبلاً از مراجع مربوطه خریداری می‌شد، به دلیل هزینه و زمان‌بر بودن، کنار گذاشته شد. اظهارنامه الکترونیکی امکان ارسال راحت‌تر و تسریع در فرآیند ثبت را فراهم کرد. تنها لازم است به سایت سازمان امور مالیاتی مراجعه کرده و اظهارنامه خود را به‌صورت آنلاین تکمیل و ارسال کنید.
همه مؤدیان حقیقی و حقوقی موظف‌اند به سایت https://www.intamedia.ir مراجعه کرده و اظهارنامه خود را به شکل الکترونیکی ارائه دهند. همچنین، دفاتر قانونی باید در مدت زمانی مشخص به اداره مالیات تحویل داده شوند. در صورت عدم تطابق اظهارنامه مالیاتی با دفاتر قانونی، جریمه‌هایی اعمال می‌شود.
جمع بندی
در این مقاله به ارائه آموزش کامل اظهارنامه مالیاتی پرداخته شده است. مراحل تهیه و ارسال این اظهارنامه به‌طور دقیق توضیح داده شده و نکات ضروری برای جلوگیری از خطاهای رایج ذکر شده است. همچنین، سایت ایده آل پردازش دایا به‌عنوان منبعی معتبر برای دریافت اطلاعات و راهنمایی‌های بیشتر در زمینه مالیات معرفی شده است، که می‌تواند به کاربران در تسهیل فرآیند اظهارنامه مالیاتی کمک کند.