مالیات بر حقوق و دستمزد یکی از قوانین مالیاتی در ایران و در سایر کشورهای جهان می باشد. بر اساس این قانون تمامی افرادی که حقوقی را دریافت می کنند و در کشور مشغول به فعالیت هستند، ملزم به پرداخت مالیات به دولت می باشند و این مالیات برای رفاه بیشتر افراد جامعه در نظر گرفته شده است. اما در برخی از شرایط یک سری معافیت های حقوق و دستمزد نیز برای افراد در نظر گرفته شده است.
به صورت کلی معافیت های مالیاتی حقوق و دستمزد، به منظور حمایت از بخش های خاص جامعه و تشویق آن ها به کار و فعالیت بیشتر ارائه شده است، البته اهداف بسیار متفاوتی در پشت پرده معافیت های حقوق و دستمزد قرار دارد که مورد ذکر شده تنها یکی از اهداف آن است. در این مقاله از وب سایت دایاوو قصد داریم تا به بررسی معافیت های حقوق و دستمزد بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
مالیات بر حقوق چیست؟
پیش از آنکه به بررسی معافیت های حقوق و دستمزد بپردازیم، در ابتدا لازم است تا مالیات بر حقوق را خدمت شما عزیزان شرح دهیم. به صورت کلی مالیات بر حقوق و دستمزد مالیاتی می باشد که اشخاص مختلف در شرایط متفاوت و با توجه به شغل و کسب و کاری که دارند، باید به دولت پرداخت نمایند. این مبلغ پرداختی با توجه به مواردی خاص تغییر میکند که در زیر به آن اشاره می کنیم:
- حقوق دریافتی فرد
- شرایط شغلی و کاری و جایگاه شغلی فرد
- بیمه
لازم ذکر است که بر اساس ماده 82 قانون مالیا ت‌هایی که به صورت مستقیم پرداخت می گردند، در سال 1394 برای آخرین بار باز نگری و به روز رسانی شده است و امروزه نیز آخرین نسخه به روز رسانی شده آن مورد استفاده قرار می گیرد. بر اساس قوانین مالیات بر حقوق به درآمدهایی تعلق خواهد گرفت که اشخاص حقیقی در قبال انجام کار و خدمات به شخص ثانویه (حقیقی یا حقوقی) به صورت نقدی یا غیر نقدی پرداخت می نماید. این مالیات نیز یکی از مهم ترین قوانین مالیاتی بوده و لازم الاجرا است به همین دلیل تمامی شهروندان با توجه به میزان درامدهایی که دارند باید این مالیات را به دولت پرداخت کنند.
اهمیت قانون معافیت مالیاتی
دولت قوانین مالیاتی را قرار داده است تا بدین وسیله بتواند رفاه بیشتری را برای افراد جامعه تعیین نماید. خدماتی مانند بهداشت، آموزش، امنیت، حمل و نقل عمومی، ارتباطات، زیرساخت های شهری و ... با دریافت مالیات بهتر و بهتر خواهد شد. از طرف دیگر پرداخت مالیات به دولت چرخ اقتصادی را بهتر می چرخاند و به دولت کمک می کند تا نسبت به اقتصاد کشور کنترل داشته باشد و از نظر مالی و اقتصادی پایدار باشد. در این راستا نیز یک سری معافیت های مالیاتی برای افراد در نظر گرفته شده است تا افراد بتوانند زندگی راحت تری داشته باشند و البته از لحاظ در امدی حق و حقوق ان ها نسبت به سایر افراد جامعه ضایع نگردد.
به عنوان مثال می توان اذعان داشت که دولت از طریق معافیت های مالیاتی از برخی اشخاص حمایت می کند و برخی از این معافیت های مالیاتی شامل موارد زیر است:
- معافیت های حقوق و دستمزد اقشار کم در آمد
- معافیت های مربوط به هزینه های درمانی و از کار افتادگی و ...
نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که معافیت مالیاتی برای برخی از درآمدها می‌تواند به عنوان یک ابزار مهم به منظور کاهش فشار مالیاتی بر روی بخش هایی از جامعه به خصوص افرادی که دارای درامدی پایین هستند، نیز در نظر گرفته شود. در واقع باید اشاره داشت که معافیت حقوق برخی از شاغلین در شرکت های کوچک و متوسط، که به دلیل شرایط اقتصادی دچار مشکل هستند، می تواند به آن ها در کاهش هزینه ها کمک شایانی نماید و فشار مالیاتی وارده را از دوش ان ها بردارد.
موارد معاف از مالیات و بیمه در حقوق و دستمزد
ممکن است برای بسیاری از شما عزیزان این سوال به وجود بیاید که چه مواردی معاف از پرداخت مالیات حقوق و دستمزد می باشد؟! به صورت کلی دولت برای هماهنگی بیشتر در میان افراد جامعه و کاهش فشارهای اقتصادی، یک سری معافیت هایی برای حق بیمه و مالیات در نظر گرفته است. موارد معاف از مالیات و بیمه در حقوق و دستمزد به صورت زیر است:
- هزینه عائله مندی
- هزینه های سفر و ماموریت
- بازخرید ایام مرخصی
- حق شیر و بیمه تکمیلی کارکنان
- خسارات اخراج و مزایا پایان کار، مزایای غیر نقدی پرداخت شده
- مابه التفاوت کمک هزینه مسکن خواروبار در ایام بیماری
- پاداش افزایش تولید
- پاداش نهضت سواد آموزی
- حق تضمین کسر صندوق
- حقوق نیروهای مسلح
- عیدی و پاداش های آخر سال و حقوق ایام مرخصی استفاده نشده
نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که مواردی که از مالیات حقوق معاف هستند شامل افرادی که حقوقی کمتر از سقف تعیین شده دریافت می نمایند.
موارد اساسی در محاسبه حقوق و دستمزد کارکنان مشمول مالیات و بیمه
به صورت کلی همه افراد جامعه شامل معافیت های مالیاتی نمی شوند و برخی از افراد جامعه که جزء قشرهای کم درامد می باشند، معافیت های مالیاتی دارند. به صورت کلی از جمله فاکتورهایی که برای کارشناسان بیمه تامین اجتماعی دارای اهمیت می باشد، مبلغی نهایی حقوقی است که توسط کارفرما به کارمندان پرداخت میگردد. زیرا حق بیمه بر اساس مبلغ نهایی حقوق تعیین خواهد شد. در این راستا باید اشاره داشت که در برخی مواقع بر اساس قانون این امکان نیز وجود دارد که دستمزد فرد شامل مالیات یا حق بیمه گردد. از جمله موارد و نکاتی که در این خصوص باید بدانید، به شرح زیر است:
- هر پرداختی که به کارمند صورت می گیرد و در فیش حقوقی ایشان درج می گردد، به جز موارد ذکر شده در فوق مشمول بیمه و مالیات خواهد شد.
- سقفی که برای مزایای مشمول بیمه در نظر گرفته شده است و این مقدار حداقل ۷ برابر حقوق و دستمزد اعلامی در هر سال می‌باشد. این بدان معنی است که بیشتر از این مبلغ تعیین شده از بیمه معاف می باشد.
- مالیات درآمد و حقوق شامل همه پرداختی‌های نقدی و غیرنقدی به کارکنان می گردد با این وجود نیز برخی از افراد معاف از پرداخت این نوع مالیات ها هستند.
معافیت مالیاتی بیمه درمانی
شایان ذکر است که برای بیمه درمانی نیز یک سری معافیت های مالیاتی از طرف دولت در نظر گرفته شده است که همه افراد به راحتی از بیمه درمانی استفاده نمایند. به صورت کلی بر اساس قانون ۱۳۷، اگر فرد بیمه شده بابت درمان خود یا افراد تحت تکلفش هزینه پرداخت کند و همچنین مرکز درمانی و پزشک در ایران باشند و میزان هزینه پرداختی فرد را گواهی نمایند، بخشی از هزینه انجام شده و یا پرداخت شده بابت امور درمانی به فرد بیمه شده بازخواهد گشت و این مبلغ مشمول مالیات نخواهد بود. حال اگر در صورتی که درمان فرد در داخل ایران امکان پذیر نباشد و وزارت بهداشت آن را تایید نماید، با گرفتن گواهی از میزان هزینه ها، بخشی هزینه های انجام شده به وی بازگشت داده می‌شود و این هزینه‌ها شامل مالیات نمی‌گردد. از جمله موارد و نکات بسیار مهمی که باید بدانید به شرح زیر است:
- بیمه های عمر، زندگی و درمانی شامل مالیات نمی‌شوند.
- افرادی که دارای بیماری های خاص هستند، معلولان و افرادی با بیماری های صعب العلاج در صورتی که بابت توان بخشی و مراقبت هزینه پرداخت نمایند، هزینه آن ها مشمول مالیات نخواهد شد.
- شخص حقوق بگیر می تواند با ارائه مدارک پزشکی خود و افرادی که تحت پوشش وی هستند، هزینه های درمان را معاف از مالیات نماید.
موارد معاف از مالیات حقوق و بیمه در سال 1403 چه می‌باشد؟!
این سوال برای بسیاری از شما عزیزان نیز به وجود آمده است. به صورت کلی شما می توانید موارد معاف از بیمه و موارد معاف از مالیات حقوق 1403، با ارائه به وب سایت رسمی تامین اجتماعی مشاهده نمایید. موارد معافی از مالیات حقوق و بیمه نیز در سال 1403 نسبت به سال های گذشته تغییری نکرده است و همان گونه که در بخش های قبل به آن اشاره شد، شامل مواردی مانند باز خرید ایام مرخصی، هزینه عائله‌مندی؛ هزینه های سفر و فوق العاده ماموریت؛ عیدی و پاداش آخر سال و ... می باشد. باید اشاره شود که سایر هزینه های ثبت شده در فیش حقوقی کارمندان در حیطه موارد موارد مشمول بیمه تأمین اجتماعی و حقوق قرار خواهد گرفت.
موارد معاف از مالیات حقوق در سال 1403
به صورت کلی معافیت سالانه حقوق که توسط دولت در سال 1403 اعلام شده است، مبلغ 12 میلیون تومان در ماه و 144 میلیون تومان در سال است. حال از جمله موارد معاف از مالیات حقوق 1403 به شرح زیر خواهد بود:
- سنوات، خسارت اخراج، حقوق ایام مرخصی استفاده نشده، حقوق بازنشستگی
- مستمری پرداختی به وراث که به هنگام باز نشستگی یا از کار افتادگی به حقوق بگیر پرداخت می گردد.
- هزینه های سفر و فوق العاده ماموریت
- عیدی و پاداش آخر سال به میزان یک دوازدهم معافیت سالانه
- مزایای غیر نقدی به میزان دو-دوازدهم معافیت سالانه
- هزینه های درمان (با توجه به رای ۵۹۱ دیوان عدالت اداری دو هفتم بابت حق بیمه سهم کارگر ابطال و هفت هفتم اعمال خواهد شد).
- حقوق نیروهای مسلح
به جز موارد ذکر شده در فوق، تمامی افراد که کسب و کار و شغلی دارند لازم است که مالیات حقوق و دستمزد خود را بر اساس قوانین و مبالغ تعیین شده به دولت پرداخت نماند.
مشاغل معاف از پرداخت مالیات:
نکته بسیار مهمی که باید بدانید ایت که بعضی از مشاغل، با توجه به یک سری قوانین و ملاحظات از پرداخت مالیات معاف می باشند. همان گونه که در بخش های قبل اشاره کرده ایم، قوانین معافیت مالیات از حقوق و دستمزد به منظور با هدف حمایت از برخی مشاغل سخت و همچنین خدمات رسانی بیشتر به مناطق محروم، صورت می گیرد. در این راستا افرادی که حداقل حقوق وزارت کار را دریافت می نمایند، از پرداخت مالیات حقوق معاف هستند زیرا به عنوان افراد کم درامد جامعه در نظر گرفته می‌شوند. از طرف دیگر یک سری مشاغل وجود دارد که مالیات بر درآمد حقوق آن ها محاسبه نمی گردد و این مشاغل در زمینه های مختلف پزشکی، ورزشی، فرهنگی و هنری، آموزشی و پژوهشی طبقه بندی خواهد شد. در زیر به مشاغل معاف از پرداخت مالیات اشاره خواهیم کرد:
- تعدادی از پزشکان و متخصصان که در مناطق محروم به بیماران خدمت رسانی می نمایند
- نویسندگان و شاعران برای حمایت از فعالیت فرهنگیان و فرهیختگان
- ورزشکاران حرفه ای
- نقاشان و هنرمندان تصویری
- بازیگران و هنرمندان تئاتر
- کارمندان برخی از سازمان های ملی و بین المللی
- موسیقی دانان کلاسیک
- مربیان و سر مربیان ورزشی
- دانشجویان دانشگاه های دولتی و خصوصی
- دانشجویان دانشگاه های خارجی
- برخی از معلمان و فرهنگیان و ...
درآمدهای معاف از مالیات چیست؟
به صورت کلی برخی از درآمدها بر اساس قوانین وضع شده معاف از پرداخت مالیات هستند. به صورت کلی معافیت مالیاتی حقوق دارای چند بند مختلف است که در ماده 91 ق.م.م به شکل شفاف مورد بحث قرار گرفته و در ادامه به آن اشاره می کنیم:
- مدیران و اعضای هیئت های سیاسی خارجی که به کشور وارد می شوند و اعضای نمایندگی های فوق‌العاده از دولت های بین‌المللی که در کشور حضور دارند.
- رؤسا و اعضای مأموریت های کنسولی خارجی در ایران و کارمندان مؤسسات فرهنگی دولت خارجی نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت متبوع خود به شرط معامله متقابل از معافیت مالیاتی برخوردار هستند
- کارشناسان خارجی که با موافقت دولت جمهوری اسلامی ایران از محل کمک های بلاعوض فنی و اقتصادی و علمی و فرهنگی دولت خارجی و یا مؤسسات بین‌المللی به ایران اعزام می گردند.
- کارمندان محلی سفارت خانه ها وکنسول گری ها و نمایندگی های دولت جمهوری اسلامی‌ایران در خارج نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت جمهوری اسلامی ایران ( اگر دارای تابعیت جمهوری اسلامی نباشند و به شرط معامله متقابل)
- حقوق باز نشستگی و وظیفه و مستمری و پایان خدمت و خسارت اخراج و باز خرید خدمت و وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده نشده که در موقع بازنشستگی یا از کارافتادگی به حقوق بگیر پرداخت می‌شود.
- مسکن واگذاری در محل کارگاه یا کارخانه جهت استفاده کارگران و خانه های ارزان قیمت سازمانی در خارج از محل کارگاه یا کارخانه که مورد استفاده کارگران قرار می گیرد.
- خانه های سازمانی که با اجازه قانونی یا به موجب آیین نامه های خاص در اختیار مأموران کشوری قرار داده می شود
- وجوهی که کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آن ها به صورت مستقیم یا به وسیله حقوق بگیر به پزشک یا بیمارستان به استناد اسناد و مدارک مثبته پرداخت نماید.
- مزایای غیر نقدی پرداختی به کارکنان حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت موضوع ماده (۸۴) این قانون.
- درآمد حقوق پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی‌ایران اعم از نظامی‌و انتظامی، مشمولان قانون استخدامی وزارت اطلاعات و جانبازان انقلاب اسلامی‌و جنگ تحمیلی و آزادگان.
سخن پایانی:
در این مقاله از وب سایت دایاوو سعی شد تا به بررسی معافیت های حقوق و دستمزد بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. در این راستا شما عزیزان می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت ما مراجعه کرده و با کارشناسان در این خصوص مشورت نمایید.