نحوه محاسبه مالیات شرکت ورشکسته و قوانین مالیاتی آن

محاسبه مالیات جزء مهم و جدایی ناپذیر تجارت است. بسیار مهم است که مشاغل از مسئولیت های مالیاتی خود آگاه باشند تا از قانون پیروی و از جریمه های سنگین یا اقدامات قانونی اجتناب کنند. متأسفانه برخی از شرکت ها پس از پایان کار خود ورشکست می شوند و باید دارایی های شرکت را تصفیه کنند.

در این مورد، به عنوان یک صاحب کسب و کار، باید بدانید که چگونه مالیات شرکت های در حال ورشکستگی و انحلال را محاسبه کنید. ما در این مقاله به بررسی روش های مختلف محاسبه مالیات در پرونده های ورشکستگی یا انحلال پرداخته و نقش افراد را در این فرآیند توضیح می دهد.

تعریف ورشکستگی و انواع آن

قبل از محاسبه مالیات شرکت در حال ورشکستگی، بیایید با مفهوم ورشکستگی آشنا شویم. ورشکستگی به عنوان ناتوانی در پرداخت بدهی های شرکت به دلیل ورشکستگی مالی یا ناتوانی در انجام تعهدات مالی تعریف می شود. شخصی به عنوان صاحب کسب و کار در صورت توقیف دارایی هایش از پرداخت بدهی خود ناتوان می شود و در نتیجه ورشکسته محسوب می شود.

قوانین ورشکستگی در هر کشور گزینه هایی را برای بدهکاران ارائه می دهد تا ورشکستگی خود را اعلام کنند تا از پرداخت برخی یا تمام بدهی های خود اجتناب کنند.انواع ورشکستگی ها به طور کلی به قوانین هر ایالت بستگی دارد، اما شرکت ها به طور بالقوه می توانند از برخی بدهی ها خلاص شوند و با ثبت مجدد دارایی های دیگر دست نخورده باقی بمانند. انواع ورشکستگی به شرح زیر است:

ورشکستگی معمولی

در یک ورشکستگی عادی، صاحبان مشاغل و تجار هیچ نقشی در بروز ورشکستگی ندارند و این به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی، بحران مالی، تحریم ها و شرایط ناپایدار بازار اقتصادی اتفاق افتاده است.

 ورشکستگی به دلیل کلاهبرداری

در ورشکستگی ناشی از کلاهبرداری دادگاه پس از رسیدگی به این نتیجه می رسد که علت ورشکستگی شرکت ارتکاب تخلفاتی از قبیل عدم پرداخت بدهی، اختفای دارایی و اعلام عمدی ورشکستگی است.

 
 ورشکستگی به تقصیر

در ورشکستگی، مدیر شرکت و مالک شرکت مقصر ورشکستگی هستند که به دلیل اشتباهات مالیاتی و عملیاتی اتفاق افتاده است.

انحلال شرکت چیست؟

هنگام اعلام ورشکستگی و تلاش برای سازماندهی مجدد بدهی های یک شرکت، ممکن است مواقعی پیش بیاید که دیگر از نظر مالی برای شرکت مقرون به صرفه نباشد و بستانکاران به جای آن تقاضای انحلال کنند. انحلال به معنای فروش تمام یا بیشتر دارایی های شرکت به منظور جلب رضایت طلبکاران قبل از اعلام انحلال واحد تجاری است. به این ترتیب کارآفرین پس از اعلام انحلال به اداره ثبت شرکت ها، بدهی ها را پرداخت می کند. به طور کلی سه نوع انحلال شرکت وجود دارد که عبارتند از:

 انحلال داوطلبانه

گاهی ممکن است شرکتی تصمیم به توقف فعالیت خود بگیرد و اعلام انحلال کند. این انحلال دلایل مختلفی می تواند داشته باشد که بسته به شرایط جامعه تصمیم گیری می شود. همچنین با توجه به اتمام مدت فعالیت شرکت، ممکن است این انحلال و عدم اقدام نیز اعلام شود.

 
 انحلال قضایی

این انحلال با توجه به موارد خاص در دادگاه تعیین می شود و انحلال قهری محسوب می شود. دادگاه برای رفع مشکلات شرکت 6 ماه مهلت تعیین می کند و در صورت رفع نشدن این مشکلات تصمیم به انحلال شرکت صادر می کند.

 
 انحلال اجباری

انحلال اجباری و همچنین تصفیه قضایی به صورت قهری انجام می شود. این شرکت به دلیل شرایط نامساعد اقتصادی ورشکست می شود و نیازی به حکم قضایی نیست.

یکی از تفاوت های اصلی ورشکستگی و تصفیه این است که در ورشکستگی می توان قراردادهای سازمانی را موقتاً باطل کرد و پس از پایان ورشکستگی و پرداخت بدهی ها شرکت شروع به فعالیت کرد، اما در انحلال کلیه قراردادها باید فسخ شود. زیرا شرکت به پایان خود رسیده است، مگر اینکه به حکم دادگاه دستور دیگری صادر شده باشد.

مدیر تصفیه و وظایفش؟

مدیر تصفیه فردی محرمانه و قابل اعتماد است که نظارت بر فرآیند تصفیه شرکت را بر عهده دارد و به عنوان ناظر فرآیند تصفیه شناخته می شود.

برخی از وظایف مانند انحلال بدهی ها، عملیات پرداخت و دریافت، امور مربوط به حساب های واحدهای تجاری منحل شده، اطمینان از واگذاری دارایی های زیان ده به ارزش منصفانه بازار، اطمینان از رعایت قوانین مربوطه در مورد حقوق کارکنان، اطمینان از اثربخشی گزارش ها، تقسیم دارایی های شرکت بین شرکا و دفاع از مدیر در مقابل اتهامات مختلف توسط مدیر ورشکستگی انجام می شود.

 
چگونه اعلام ورشکستگی کنیم؟

اعلام ورشکستگی کارآفرین را ملزم به ارائه مدارک کافی به دادگاه می کند، در صورتی که کارآفرین بخواهد قبل از اقدامات قانونی طلبکاران ناتوانی خود را در پرداخت بدهی و وام مشاهده کند، می تواند کلیه اسناد مربوط به هزینه ها و بدهی ها و اسناد مالی شرکت را دریافت کند.

این افراد معمولاً از یک وکیل حرفه ای که با قوانین ورشکستگی آشنا است برای انجام امور حقوقی کمک می گیرند.اسنادی که در دادگاه ثبت می‌شوند معمولاً شامل ارائه شواهدی مانند صورت سود و زیان، منابع مالی موجود، جزئیات خاص هر بدهی واجد شرایط موجود در طبقه‌بندی، مانند بدهی تضمین‌شده در مقابل کارت‌های اعتباری بدون وثیقه و غیره است. طلبکاران می توانند با ارائه اسناد و مدارک به دادگاه روند اعلام ورشکستگی را تسهیل کنند تا دادگاه با بررسی دارایی تاجر و شرکت وی تصمیم بگیرد که آیا فرد قادر به بازپرداخت بدهی است یا خیر و سپس حکم قطعی صادر کند.

 
روش محاسبه مالیات برای شرکت های در حال ورشکستگی و تصفیه

به طور کلی، قوانین تعیین مالیات قابل اعمال در ورشکستگی از اصول مشابهی پیروی می کنند، اگرچه ممکن است گاهی اوقات بسته به رویکرد مورد استفاده متفاوت باشند. به محض اعلام و ثبت ورشکستگی یا انحلال شرکت، مالیات دیگری بر آن تعلق نمی گیرد و صاحب شرکت موظف است اظهارنامه مالیاتی دوره قبل از انحلال یا ورشکستگی را تسلیم کند. لازم است بدانید که اگر کارآفرین بتواند بخشی از مطالبات خود را از اشخاص ثالث دریافت کند، این درآمد درآمد شرکت محسوب می شود و مالیات بر آن محاسبه می شود.

محل پرداخت مالیات شرکت های در حال ورشکستگی

زمانی که یک شرکت بازرگانی یا کارآفرین فردی با کمبود بودجه مواجه می شود و نمی تواند به تعهدات خود در قبال افراد یا سازمان امور مالیاتی عمل کند یا ورشکسته می شود، می تواند با فروش دارایی های شرکت، بدهی خود را پرداخت کند.
اما لازم است بدانید که هر گونه فعالیت مالی که در حین تسویه بدهی انجام شود، در صورتی که به منظور کسب سود نباشد و صرفاً فروش ملک برای پرداخت بدهی مالیاتی باشد، شامل پرداخت مالیات نمی شود. در غیر این صورت درآمد حاصل از فروش دارایی های شرکت نیز مشمول مالیات بوده و پرداخت آن الزامی است.

مسئولیت سازمان در امور مالیاتی در قبال عدم پرداخت مالیات شرکتهای ورشکسته

مدیران شرکت باید نسبت به پرداخت مالیات شرکت و پرداخت آن در مدت پرداخت و تبیین بدهی مالیاتی شرکت ورشکسته اقدامات مقتضی انجام دهند. اما اگر مدیران یک شرکت ورشکسته از این مسئولیت چشم پوشی کنند و مالیات شرکت را پرداخت نکنند، مسئول بوده و باید اقدامات لازم را برای پرداخت آن انجام دهند. در صورت قصور مدیران در پرداخت مالیات شرکتهای ورشکسته اموال و دارایی آنها توقیف می شود. میزان مصادره دارایی های شرکتی که با کسری بودجه مواجه است، متناسب با بدهی فرد به سازمان امور مالیاتی است.

چه کسی اداره مالیات یک شرکت ورشکسته را صادر می کند؟

به عبارت دیگر تفاوت بدهی مالیاتی شرکت ورشکسته با سایر بدهی های یک شخص حقوقی یا شرکت در این است که سازمان امور مالیاتی برای وصول بدهی مالیاتی نیازی به مراجعه به دادگاه ندارد. در عوض می تواند اموال مؤدی را پرداخت و با صدور اجرائیه مالیات وصول کند. اما این رویه تا زمانی که شرکت اعلام ورشکستگی نکند امکان پذیر است.
طبق قوانین و مقررات، در شرایط عادی و قبل از ورشکستگی شرکت، سازمان امور مالیاتی می تواند بدون هیچ مشکلی دستور اجرای مالیاتی صادر کند و دستور فروش دارایی مودیان را بابت هزینه و جریمه بدهد.

اما هنگام تصمیم گیری در مورد ورشکستگی یک شرکت، باید تمام قوانین مربوط به بازپرداخت بدهی ها طبق قوانین سیستم ورشکستگی به شدت رعایت شود. اداره مدیر تسویه کلیه امور مربوط به توقیف دارایی و فروش دارایی شرکت و همچنین محاسبه مالیات شرکت های ورشکسته در دادگاه را انجام می دهد.

میزان جریمه مالیات های پرداخت نشده شرکت ورشکسته

برای شرکت هایی که ورشکستگی ثبت کرده اند اما مؤدی ملک را نفروخته و مالیات را پرداخت نکرده است، مبلغ جریمه مالیاتی 2.5 درصد در ماه است.

چه کسی در بازپرداخت مالیات های معوقه اولویت دارد؟

طبق ماده 160 قانون مالیات های مستقیم، مراجع مالیاتی در وصول بدهی از اموال مؤدی از کارگران و کارمندان قبل از ورشکستگی شرکت اولویت دارند. با این حال، اگر اقدامات لازم برای ورشکستگی انجام شود و دادگاه حکم ورشکستگی شرکت را صادر کند، وضعیت تغییر می کند. در قوانین سازمان مالیاتی بر برابری طلبکاران تاکید شده است. بنابراین هیچکس در لیست بستانکاران یک شرکت ورشکسته نسبت به دیگران اولویت ندارد و سازمان مالیاتی مانند سایر موسسات در لیست بستانکاران قرار می گیرد.

بنابراین مسئول وصول یعنی مجری تسویه حساب مجاز به اولویت دادن به وصول از سازمان مالیاتی نیست. بنابراین بهترین اقدام برای طلبکاران شرکتی که بدهی های مالیاتی کلان دارند این است که از دادگاه بخواهند شرکت را ورشکست کند تا با سایر طلبکاران هم سطح شده و بتوانند مطالبات خود را وصول کنند.

آیا امکان ممنوع الخروج شدن شرکت ورشکسته وجود دارد؟

ماده 202 قانون مالیات‌های مستقیم مقرر می‌دارد برای مؤدیانی که بدهی آنها بیش از مبلغ مقرر است، سازمان امور مالیاتی می‌تواند حکم به ممنوعیت خروج آنها از کشور تا زمان پرداخت کامل بدهی بدهد. اما برای شرکت های ورشکسته وضعیت متفاوت است. با ورشکستگی یک شرکت، بر اساس نظام حقوقی ورشکستگی، موجودی دارایی های شرکت به مدیر تصفیه تحویل داده می شود و حکم می تواند لغو شود.

قانون مالیات

مواد 147 و 148 قانون مالیات های مستقیم به هزینه های قابل قبول برای تعیین درآمد مؤدی و تعیین زیان اشخاص حقوقی می پردازد.طبق ماده 147 قانون مدنی: «هزینه های قابل قبول برای تعیین درآمد مشمول مالیات طبق مقررات این قانون، هزینه هایی است که در حدود عادی و منحصراً مربوط به درآمد مؤسسه می باشد با رعایت تخصیص ماده 148 قانون مدنی اسلامی نیز هزینه های قابل قبولی در ماده 147 پیش بینی شده است.

در صورتی که شخص حقوقی گزارشات سه ماهه و اظهارنامه مالیاتی خود را به طور صحیح و کامل و با رعایت مفاد مواد 147 و 148 قانون مالیاتی واحد مالیاتی تسلیم کند، هزینه های انجام شده توسط شرکت مورد قبول سازمان امور مالیاتی قرار می گیرد.تجارت دوباره سودآور است و زیان مالیاتی شرکت قابل کسر نیست. اگر یک تاجر یا مدیر شرکت هستید، با درک اصول اولیه مانند سال مالی، دانش مالیاتی خود را افزایش دهید تا بتوانید در مواقعی که مسائلی مانند سودآوری شرکت پیش نمی آید، از جمع آوری پول خودداری کنید.

مدیران غیرانتفاعی باید نگران چه عواملی باشند؟

متأسفانه عدم آگاهی مدیریت از مسائل مالیاتی و جدی نگرفتن آنها منجر به گرفتار شدن شرکت به دلیل عدم ارائه مستندات صحیح توسط اداره مالیات می شود. عدم تسلیم گزارشات فصلی، ناقص بودن دفاتر مالی، مشکل در تسلیم اظهارنامه، عدم تسلیم به موقع اظهارنامه، عدم تسلیم سوابق ناقص و عدم نگهداری صحیح سوابق و دفاتر از مهمترین عوامل زیان دهی هستند.

لطفاً همچنین توجه داشته باشید که هزینه های تجاری تنها در صورتی واجد شرایط هستند که تحت پوشش بخش های 147 و 148 قانون مالیات های مستقیم باشند. استفاده از نرم افزار حسابداری قدرتمند به شما کمک می کند تا تمامی اسناد مالی شرکت خود را مدیریت کرده و کل اظهارنامه مالیاتی خود را سازماندهی کنید.

مسائل مربوط به ثبت و وصول مالیات شرکت ها

با توجه به اهمیت بالای مالیات و حجم زیاد درآمد و هزینه های کسب و کار، تجمیع این اطلاعات و محاسبه مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر حقوق و دستمزد می تواند کاری پیچیده و در بسیاری از موارد دستیابی به آن از طریق اکسل دشوار باشد.در این صورت نرم افزار حسابداری آنلاین امکانات زیادی را برای انجام سریع و دقیق این کارها ارائه می دهد. این نرم افزارها عملکردهایی را برای محاسبه مالیات حقوق و دستمزد و تنظیم خودکار صورتحساب مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر درآمد ارائه می کنند.

در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر در این زمینه، توصیه می شود با یک کارشناس مالیاتی و حسابداری تماس بگیرید.آنها می توانند شما را در انتخاب و استفاده از نرم افزار حسابداری متناسب با نیاز شرکت راهنمایی کنند.

معافیت مالیاتی مشاغل

طبق قوانین مالیاتی ایران، افراد، مؤسسات و شرکت‌های خاصی با شرایط یا ویژگی‌های خاص از پرداخت مالیات معاف تلقی می‌شوند.این افراد و شرکت ها از مالیات معاف هستند.

فعالیت های معاف از مالیات:

بخش های 132 تا 146 قانون مالیات های مستقیم به بررسی انواع معافیت های موجود در مناطق مختلف می پردازد. این شامل معافیت های مالیاتی برای سرمایه گذاران در مناطق کمتر توسعه یافته، تعاونی های روستایی و کشاورزی، مدارس ویژه عقب مانده های ذهنی، بیمه عمر، درمان فردی و خانواده، اماکن مذهبی و زیارتی و غیره می شود.معافیت های مالیاتی شرکت های سهامی خاص:

- در صورت داشتن مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد 50 درصد معافیت مالیاتی.
- در صورت تبدیل شدن به شرکت دانش بنیان می توانید از معافیت مالیاتی برخوردار شوید.
- برخی از تعاونی ها از معافیت مالیاتی 50 درصدی برای فعالیت در حوزه های کشاورزی، تولیدی و معدنی برخوردار خواهند شد.
- برای فعالیت در حوزه ایرانگردی و جهانگردی نیز معافیت 50 درصدی در نظر گرفته شده است.
- معافیت سود ابرازی و 50 درصد معافیت قانونی.

آخرین کلام

در این قسمت از آموزش حسابداری شما به نحوه محاسبه مالیات تصفیه شرکت پرداختیم. با توجه به پیچیدگی روزافزون قوانین جدید، محاسبه مالیات بر شرکت های ورشکسته و منحل شده جزء لاینفک هر کسب و کاری است. خوشبختانه، فرآیندهای حاکمیتی وجود دارد که می‌تواند حل و فصل منظم را تسهیل و تضمین کند که منافع فردی به طور عادلانه محافظت می‌شود و از کارکنان آسیب‌پذیر محافظت می‌شود.