همان گونه که می دانید، در هر کسب و کاری در آمد از اهمیت بسزایی برخوردار است، از سوی دیگر به غیر از درآمد باید بتوانید مدیریت هزینه داشته باشید. در واقع هزینه چه به لحاظ مالیاتی و چه به لحاظ حسابداری اهمیت خاصی دارد و در هر کسب و کار باید به آن توجه ویژه ای شود. اگر بخواهیم تعریفی از هزینه را خدمت شما عزیزان بیان کنیم باید اشاره نماییم که در ابتدا لازم است که به استانداردهای حسابداری رجوع کرده و بر اساس استانداردها این هزینه را تعریف کنیم. بر اساس استانداردها به مجموع مخارج اقتصادی که یک کسب و کار در طول فعالیت خود برای کسب درآمد متحمل می شود، هزینه اطلاق می گردد.
اما به لحاظ مالیاتی همه هزینه ها قابل قبول نبوده و برخی از آن ها قابل قبول است. بر اساس قوانین، هزینه های قابل قبول مالیاتی هزینه هایی می باشند که در محاسبه درآمد، مشمول مالیات خواهند شد. بنا به عبارتی دیگر، هزینه ها از درآمد ناخالص کسب و کارها کسر می گردند تا بدین ترتیب مبلغ مالیاتی برای پرداخت را تعیین کنند. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که در هر شغلی، هزینه های قابل قبول مالیاتی از اهمیت بسزایی برخوردار می باشند زیرا تمامی مشاغل بر اساس قوانین مشمول پرداخت مالیات به دولت هستند.
این موضوع به اندازه ای مهم می باشد که یک فصل از قانون مالیات های مستقیم به مبحث هزینه های قابل قبول مالیاتی و استهلاک اشاره کرده است. در این مقاله از وب سایت دایاوو سعی داریم تا به بررسی هزینه های قابل قبول مالیاتی اشاره کنیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
هزینه های قابل قبول مالیاتی چیست؟
در بخش مقدمه این مقاله تعریفی کلی از هزینه های قابل قبول مالیاتی خدمت شما عزیزان ارائه داده ایم. به صورت کلی هزینه های قابل قبول مالیاتی، هزینه های قانونی مشخص شده ای می باشند که طی یک سال مالیاتی، به منظور تحصیل درآمد توسط مودی باید پرداخت گردد. برای این که هزینه ای برای کسر از جمع درآمد سالانه، مورد قبول قرار گیرد، حداقل چند شرط ضروری می باشد که در زیر این شروط را بیان کرده ایم:
- اولین شرط این است که هزینه های انجام شده در دسته بندی هزینه هایی باشد که در قانون مالیات های مستقیم، به عنوان هزینه قابل قبول شناسایی شده باشد.
- شرط دوم این است که هزینه انجام شده مرتبط و در راستای تحصیل درآمد مالیات پذیر مودی انجام گرفته شده باشد.
در این راستا باید اشاره داشت که هزینه قابل قبول مالیاتی در جهت کسر شدن از کل درآمد یک شغل خاص، در همه منابع درآمدی و مالیاتی قابل ابراز نخواهد بود. بلکه باید اشاره داشت که این هزینه صرفا در خصوص مالیات بر درآمد عملکرد (مالیات مشاغل و اشخاص حقوقی) صدق می نماید. دو نکته بسیار مهمی که در این خصوص باید بدانید، به صورت زیر است:
- در رابطه با سایر منابع درآمدی و سایر مالیات ها مانند مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر درآمد اجاره املاک، مالیات بر درآمد اتفاقی و… هزینه قابل قبول صدق نمی کند.
- تمامی مودیان مشمول مالیات بر درآمد عملکرد، اعم از صاحبان مشاغل مشمول مالیات و اشخاص حقوقی، از امکان کسر هزینه از جمع درآمد، می توانند استفاده نمایند.
نکته بسیار مهم:
نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که هزینه های قابل قبول مالیاتی، تنها برای در خصوص مالیات بر درآمد عملکرد می باشد. در واقع همان گونه که اذعان داشته ایم، هزینه قابل قبول مالیاتی به منظور کسر از جمع درآمد، در همه منابع درآمدی و مالیاتی قابل ابراز نبوده و تنها در خصوص مالیات بر در آمد عملکرد حال چه مالیات مشاغل و مالیات اشخاص حقوقی، می باشد .
شرایط هزینه های قابل قبول مالیاتی
به منظور این که هزینه مودی یا فردی که مشمول پرداخت مالیات به دولت است، قابل کسر از جمع درآمد ایشان باشد چندین شرط برای هزینه لازم است که اگر یک هزینه این شروط را نداشته باشد، قابل کسر نخواهد بود. نکته بسیار مهمی که باید در این راستا بدانید این است که انجام هزینه باید مستند به مدارک باشد. اینکه یک مودی یا فرد مشمول مالیات تنها ادعایی برای صرف هزینه داشته باشد اما مدرک یا مستندی دال بر این موضوع وجود نداشته باشد، آن زمان هزینه ایشان مورد قبول واقع نخواهد شد.
به همین دلیل است که اگر مودی ادعایی در خصوص ابراز هزینه دارد، باید به طور قطع با ارائه مدارک متعارف دال بر پرداخت یا تخصیص آن توسط ایشان، در اداه مالیات یا سازمان امور مالیاتی کشور به اثبات و ثبت برسد. به همین دلیل در هر شغلی که فعالیت دارید، باید تمامی هزینه های خود را به منظور تحصیل در آمد هنگام پرداخت یا تخصیص، بر اساس مقررات مالیاتی مستند سازی کرده و همچنین مستندات خود را ارائه دهید و از آن ها به خوبی نگهداری کنید.
شرایط پذیرش هزینه های قابل قبول مالیاتی
شایان ذکر است که در ماده 147 قانون مالیات های مستقیم، شرایط پذیرش هزینه های قابل قبول مالیاتی به صورت کامل توضیح داده شده است. در زیر نیز این شرایط را به صورت کامل بررسی می کنیم تا بتوانید با هزینه های قابل قبول مالیاتی آشنایی بیشتری پیدا کنید.
1) هزینه ها باید در حدود متعارف متکی به مدارک باشند:
- باید بتوان با ارائه اسناد و مدارک مثبته وقوع هزینه را ثبت و آن را اثبات کرد.
- مدارک مثبته می تواند مواردی مانند فاکتورها و صورت حساب معتبر، مدارک پرداخت معتبر و… باشد.
2) هزینه ها باید تنها به تحصیل درآمد مجموعه یا آن شغل، در دوره مالی مورد نظر باشد:
- این شرط به اصل تطابق هزینه با درآمد و ارتباط هزینه با شغل یا موسسه یا مجموعه مورد نظر در ارتباط است
- هزینه انجام شده باید برای کسب درآمد در همان موسسه یا مجموعه یا شغل مورد نظر، انجام شده باشد
- تاریخ تحقق هزینه نیز باید برای سالی مالی و یا دوره مربوطه باشد که پیش از آن اظهار نامه آن ها به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال شده است.
3) تمامی حدنصاب های تعیین شده در خصوص هزینه ها باید رعایت شده باشد:
- شرط پذیرش برخی از هزینه ها توسط سازمان امور مالیاتی کشور رعایت سقف تعیین شده برای آن می باشد.
- در این راستا می توان هزینه ماموریت خارجی را مثال زد که یک سقف هزینه برای آن در نظر گرفته شده است و همچنین هزینه مازاد بر سقف تعیین شده مورد قبول واقع نخواهد شد.
4) هزینه های مرتبط با درآمدهای معاف از مالیات، مورد قبول واقع نمی شود:
- هزینه هایی که برای کسب درآمدهای معاف از مالیات یا مالیات با نرخ صفر یا مالیات مقطوع انجام میگردد، به عنوان هزینه مورد قبول نیست
- این گونه از هزینه ها که برای در آمدهای معاف از پرداخت مالیات انجام می شود، در رسیدگی مالیاتی کنار گذاشته می شود و بدین ترتیب شما نمی توانید هزینه آن را از درآمدهای مشمول خود کسر نمایید
۵) پرداخت هزینه های بالای ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال از طریق سیستم بانکی:
نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که شرط پنجم، در گذشته در قانون مالیات های مستقیم وجود نداشت و امروزه در اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم که در تیر ماه ۱۳۹۴ به تصویب رسیده، لحاظ شده است. با توجه به این تبصره، هزینه های بالای ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال باید علاوه بر دارا بودن سایر شرایط ذکر شده در ماده ۱۴۷ از طریق سیستم بانکی به حساب فروشنده واریز شده باشد و در غیر این صورت جزء هزینه های قابل قبول مالیاتی نخواهند بود.
به صورت خلاصه و با توجه به موارد ذکر شده در فوق که همه توضیحی از ماده 147 قانون مالیات های مستقیم است، باید اشاره داشت که هزینه های قابل قبول مالیاتی، هزینه هایی می باشد که در حدود متعارف متكی به مدارک بوده و منحصراً مربوط به تحصيل درآمد مجموعه یا شرکت مورد نظر در دوره مالی تعیین شده، مربوط با رعايت حد نصاب های مقرر باشد. در غیر این صورت هزینه هایی که غیر از این موارد ادعا شده باشد، جزء هزینه های قابل قبول مالیاتی محسوب نخواهد شد.
تبصره های ماده 147 قانون مالیات های مستقیم:
در ماده ۱۴۷ قانون مالیات های مستقیم، سه تبصره بسیار مهم وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:
تبصره ۱:
- صاحبین کسب و کارها و مشاغل مختلف که موضوع ماده (۹۵) می باشند و همچنین همه ی اشخاص حقوقی این قانون که مکلف به نگهداری دفاتر هستند، در قالب موسسه شناخته می شوند و به عبارتی حکم موسسه را دارند.
- انواع هزینه های قابل قبول مالیاتی در خصوص سایر صاحبان مشاغل نیز قابل پذیرش می باشد.
تبصره ۲:
هزینه های خاصی که با درآمدهایی که بر اساس این قانون از پرداخت مالیات معاف یا با نرخ مقطوع محاسبه می گردند؛ به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی در نظر گرفته نخواهند شد.
تبصره ۳:
پذیرش هزینه های قابل قبول مالیاتی که توسط مشاغل پرداخت شده است در صورتی که به شکل تهاتری انجام نگردد، از مبلغ دویست میلیون ریال به بالا منوط به پرداخت، از طریق سامانه (سیستم بانکی) خواهد بود.
هزینه های قابل قبول مالیاتی ماده ۱۴۸ و طبقه بندی هزینه های قابل قبول مالیاتی:
به غیر از ماده 147 قانون مالیات های مستقیم که در خصوص اصول کلی پذیرش هزینه های قابل قبول مالیاتی می باشد، در ماده 148 قانون مالیات های مستقیم، مصداق هایی از هزینه های معمول مورد استفاده در تمام بنگاه های اقتصادی و واحدهای تجاری به صورت فهرست وار آورده شده است. بعلاوه در این ماده شرایط اختصاصی پذیرش هزینه به صورت کامل مورد بررسی قرار گرفته و اما در خصوص روش و شیوه ثبت آن ها و چگونگی نمایش آن ها در اظهار نامه و صورت های مالی هیچ گونه صحبتی نشده است. شما عزیزان می توانید با مراجعه به ماده 148 قانون مالیات های مستقیم، هزینه های قابل قبول مالیاتی را به صورت کامل درک کنید. برخی از مصادیق هزینه های قابل قبول مالیاتی، بر اساس ماده 148 قانون مالیات های مستقیم، به شرح زیر می باشد:
- حقوق و مزایای پرداختی به پرسنل و کارمندان یک سازمان و مجموعه
- اجاره بهاء محل کسب و کار و یا شرکت و واحدهای تجاری
- استهلاک تمامی دارایی های ثابت
- بهای تمام شده کالای فروش رفته
- هزینه های مرتبط با مواد و لوازم مصرفی در یک کسب و کار
- هزینه های تحقیقاتی و توسعه ای
- هزینه های تبلیغات و بازاریابی
- بیمه های مرتبط با فعالیت خود سازمان و یا کسب و کار مورد نظر
- حقوق و عوارض و مالیات هایی که به سبب فعالیت مؤسسه به شهرداری ها و وزارت خانه ها و مؤسسات دولتی و وابسته به آن ها پرداخت می گردد.
شایان ذکر است که در ماده 148 قانون مالیات های مستقیم، دو بند مهم وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:
1) بند ۱ ماده ۱۴۸ قانون مالیات های مستقیم:
قیمت خرید کالای فروخته شده و با قیمت خرید مواد مصرفی در کالا و خدمات فروخته شده باید مقایسه گردد.
2) بند ۲ ماده ۱۴۸ قانون مالیات های مستقیم:
هزینه های استخدامی متناسب با خدمت کارکنان بر اساس مقررات استخدامی موسسه به شرح زیر می باشد:
- حقوق یا مزد اصلی و مزایای مستمر اعم از نقدی یا غیر نقدی.
- مزایای غیر مستمر مانند مزایای نقدی و غیر نقدی از قبیل خواروبار، بهره وری، پاداش، عیدی سال ۱۴۰۲، اضافه کار، هزینه سفر و فوق العاده مسافرت. نصاب هزینه سفر و فوق العاده مسافرت مدیران و بازرسان و کارکنان به خارج از ایران به منظور رفع حوائج موسسه ذیربط طبق آیین نامه هایی می باشد که از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تهیه شده و پس از آن به تصویب هیئت وزیران می رسد، تعیین می گردد.
هزینه های غیرقابل قبول مالیاتی
به غیر از موارد ذکر شده در فوق که جزء هزینه های قابل قبول مالیاتی به شمار می آیند، یک سری هزینه های دیگری هستند که به عنوان هزینه قابل قبول شناخته نمی شوند و از سوی اداره مالیاتی کشور رد خواهند شد. در واقع در این خصوص باید اشاره داشت که یک لیست وجود دارد که با هزینه های قابل قبول مالیاتی متفاوت است. هزینه های غیر قابل قبول مالیاتی به شرح زیر خواهد بود:
- هزینه هایی که با فعالیت های اقتصادی فرد مشمول پرداخت مالیات یا همان مودی مالیاتی ارتباطی ندارد.
- هزینه هایی که به درآمد معاف از مالیات، مالیات مقطوع یا نرخ صفر مالیاتی مرتبط می باشد.
- هزینه هایی که برای آن ها اسناد و مدارک مورد تایید سازمان مالیاتی وجود ندارد.
- هزینه هایی که با درآمد سالانه موسسه یا شرکت یا سازمان هیچ گونه مطابقتی ندارد.
سخن پایانی:
در این مقاله از وب سایت دایاوو سعی کردیم تا به بررسی هزینه های قابل قبول مالیاتی بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما قرار دهیم. شما عزیزان نیز می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت ما مراجعه کرده و با کارشناسان در این خصوص مشورت فرمایید.